1. GİRİŞ

7524 sayılı kanunla birlikte, 2025 yılı ve izleyen vergilendirilme dönemlerinde, elde edilen kazançlara Yurt İçi Asgari Kurumlar Vergisi uygulanacaktır.

Yurt İçi Asgari Kurumlar Vergisi, İndirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10’undan az olmayacaktır.

2. YURT İÇİ ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ VE İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ DÜZENLEMELERİ

Söz konusu kanunun 36./1 Maddesine göre: ‘İndirimli kurumlar vergisi uygulanarak hesaplanan vergi tutarı, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10’undan az olmayacaktır’.

Bu madde ile indirimli kurumlar vergisi oranı %10’ un altında olmasına rağmen, yurt içi asgari kurumlar vergisi, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10’undan az olmayacağı belirtildiğinden, yüzde 10 vergi oranı, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancına uygulanacaktır.

Ancak kanun koyucu bu maddenin yürürlüğe gireceği 01.01.2025 tarihinden önce alınmış olan İndirimli Kurumlar Vergisi sağlayan Yatırım Teşvik Belgeleri için özel bir açıklama yapmıştır.

Söz konusu kanunun 36./3 Maddesine göre ise: ‘Birinci fıkra kapsamında hesaplanan yurt içi asgari kurumlar vergisinden bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından alınmış olan teşvik belgelerindeki yatırıma katkı tutarlarının kullanılması nedeniyle 32/A maddesi hükmüne istinaden ilgili hesap döneminde alınmayan vergi indirilir ve ödenmesi gereken yurt içi asgari kurumlar vergisi belirlenir’.

3. YATIRIM TEŞVİK BELGESİ VE ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ MEKANİZMALARI

A- İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ ÖRNEĞİ

Yatırım Teşvik Belgesindeki bilgileri aşağıdaki gibi olan bir işletme için

Yatırıma başlama tarihi      10.07.2024

Yatırım tutarı                       10.000.000,00

Yatırım Katkı Oranı             0,30

İndirimli Vergi Oranı           0,70

Yatırım Katkı Tutarı = Yatırım Tutarı * YKO

Yatırım Tutarı = 10.000.000

Yatırım Katkı Tutarı = 10.000.000,00*0,30= 3.000.000,00 daha az vergi verilecek.

3.000.000TL’ye ulaşıncaya kadar İKV uygulamaya devam edecektir.

3.000.000/0,175=17.142.857,14TL ihtiyaç duyulan matrahtır.

Yani 17.142.857,14TL matraha kadar %7,5 vergi oranı uygulanacaktır.

17.142.857,14*0,175= 3.000.000,00 vergiden vazgeçilmektedir (vergi alınmamaktadır)

B- YATIRIM TEŞVİK BELGESİ 01.01.2025 ÖNCESİNDE ALINMIŞ İSE ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ

Yatırımın devam ettiğini ve 01.01.2025-31.03.2025 Geçici vergi dönemine kadar 1.900.000,00TL diğer kazançlarına uygulanarak yatırım katkı tutarının kullanıldığını varsayalım.

TBK: 5.000.000,00TL

KKEG: 1.000.000,00TL olduğunu varsayalım.

Yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde edilen kazanca uygulanacak YKT %80 ini geçmemek üzere İndirimli Kurumlar Vergisi uygulanabilmektedir.

Sınır: YKT*0,80 = 2.400.000,00TL. (3.000.000*0,80)

2025 yılına kullanabileceği 500.000,00TL (2.400.000-1.900.000)  Yatırım Katkı Tutarı kalmıştır.

500.000,00/0,175= 2.857.142,85TL matrahına ulaşıncaya kadar indirimli oran %7,5 İKVO uygulanacaktır.

2.857.142,85*0,175=500.000,00 vergiden vazgeçilmektedir (vergi alınmamaktadır).

3.000.000,00-2.857.142,85= 142.857,15TL için genel oran %25 KVO Uygulayacaktır.

01.01.2025-31.03.2025 Geçici vergi döneminde

AÇIKLAMATUTAR (TL)
Ticari Bilanço Karı2.000.000,00
Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler1.000.000,00
Kar ve İlaveler Toplamı (1+2)3.000.000,00
Kurumlar Vergisi Matrahı3.000.000.00
Hesaplanan İndirimli Kurumlar Vergisi (%7,5)214.285,71 (2.857.142,85*0,075)
Hesaplanan Genel Oran Kurumlar Vergisi (%25)35.714,29 (142.857,15*0,25)
Hesaplanan Kurumlar Vergisi250.000,00
Hesaplanan Asgari Kurumlar Vergisi ( %10)300.000,00 (3.000.000*0,10)
Ödenmesi Gereken Asgari Kurumlar Vergisi-200.000,00 (300.000,00-500.000,00)
Ödenmesi Gereken Kurumlar Vergisi250.000,00

 

Hesaplanan yurt içi asgari kurumlar vergisinden (300.000,00TL), vazgeçilen vergi (500.000,00TL) indirilir ve ödenmesi gereken yurt içi asgari kurumlar vergisi (-200.000,00TL) belirlenir.

Hesaplanan kurumlar vergisi (250.000,00TL), ödenmesi gereken yurt içi asgari kurumlar vergisinden (-200.000,00) büyük olduğu için ödenmesi gereken kurumlar vergisi 250.000,00TL. olacaktır.

C- YATIRIM TEŞVİK BELGESİ 31.12.2024 SONRASI ALINMIŞ İSE ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ

Aynı örnekte YTB’ sinin 31.12.2024 tarihinden sonra alınması söz konusu olsaydı: hesaplanan yurt içi asgari kurumlar vergisinden vazgeçilen (500.000,00TL) indirilemeyecekti.

AÇIKLAMATUTAR (TL)
Ticari Bilanço Karı2.000.000,00
Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler1.000.000,00
Kar ve İlaveler Toplamı (1+2)3.000.000,00
Kurumlar Vergisi Matrahı3.000.000.00
Hesaplanan İndirimli Kurumlar Vergisi (%7,5)214.285,71 (2.857.142,85*0,075)
Hesaplanan Genel Oran Kurumlar Vergisi (%25)35.714,29 (142.857,15*0,25)
Hesaplanan Kurumlar Vergisi250.000,00
Hesaplanan Asgari Kurumlar Vergisi ( %10)300.000,00 (3.000.000*0,10)
Ödenmesi Gereken Asgari Kurumlar Vergisi300.000,00
Ödenmesi Gereken Kurumlar Vergisi300.000,00

4- SONUÇ

Yurt içi asgari kurumlar vergisinin, 01.01.2025 tarihinden önce alınmış olan, İndirimli Kurumlar Vergisi sağlayan Yatırım Teşvik Belgelerindeki yatırım katkı tutarlarının kullanılması nedeniyle vazgeçilen (alınmayan) vergi tutarlarına olumsuz bir etkisi olmayacaktır.

Fakat 31.12.2024 tarihinden sonra alınmış olan, İndirimli Kurumlar Vergisi sağlayan Yatırım Teşvik Belgelerindeki yatırım katkı tutarlarının kullanılması nedeniyle vazgeçilen (alınmayan) vergi tutarlarına bakılmaksızın ve %10’dan az olmaksızın Ödenmesi Gereken Asgari Kurumlar Vergisi hesaplanır.

ALTAY ÖNCEL

Yeminli Mali Müşavir